En nu vooruit!

De afgelopen twee jaar zijn op z’n zachts gezegd bijzondere jaren geweest voor ondernemend Nederland. Zoals altijd zijn er bedrijven die baat hebben bij de ‘crisisomstandigheden’, maar er zijn ook veel ondernemers die hard geraakt zijn en ondanks alles de moed erin houden en blijven knokken.

Als PIN Voorschot bedienen wij kleine MKB-ondernemers in de Horeca- en Retail branche, waarvan er veel hard zijn getroffen, met name door de “lockdowns”. Wij weten, dat dit niet alleen voor ‘onze’ klanten geldt, maar voor alle ‘kleine’ MKB-ondernemers.

Dat roept dan ook de vraag op: Hoe staan deze MKB’ers er nu dan eigenlijk voor en hoe beweegt deze groep in de financieringsmarkt?

Om deze vragen te beantwoorden wil ik enkele opvallende uitkomsten uit twee recente onderzoeken benoemen.Allereerst de Kleinbedrijf Index over het vierde kwartaal 2021 en ten tweede de Financieringsmonitor 2021.

Kleinbedrijf Index

ZZP’ers en ondernemers met minder dan 10 medewerkers zijn belangrijk voor de Nederlandse economie. Zij vertegenwoordigen 95,5% van alle ondernemers in Nederland en zorgen voor een kwart van alle bedrijfswinsten en een derde van de werkgelegenheid in het bedrijfsleven.

Als barometer voor deze groep is deze Kleinbedrijf index ontwikkeld, die elk kwartaal wordt opgesteld door Hogeschool Utrecht, Qredits en ONL met input van ondernemers uit het Kleinbedrijf.

De uitkomsten worden vier keer per jaar gepubliceerd. Het onderzoek over het 4^de kwartaal 2021 werd uitgevoerd onder een panel van 9.500 ondernemers. Ruim 1.500 respondenten hebben de vragenlijst ingevuld tussen 20 januari en 10 februari 2022.

De uitkomsten stemmen niet vrolijk. De gerealiseerde bedrijfsresultaten in het vierde kwartaal van 2021 laten een scherpe daling zien ten opzichte van Q3. Niet alleen dalen de omzetten flink, maar ook de continuïteitsverwachting, de ondernemerslonen en het weerstandvermogen verslechteren. De bedrijfsresultaten zakken terug onder het niveau van de kwartaalresultaten van het pré-corona jaar 2019. Slechts 40% van de ondernemers verdient meer dan het minimumloon, 18% zit onder het minimumloon en zelfs 42% van de ondernemers heeft een loon onder bijstandsniveau. Het aantal te verwachten sluitingen is ruim verdubbeld van 2,6% naar 5,9% van de bedrijven.

Vooral de horeca, de detailhandel en de culturele sector worden hard geraakt door de steeds terugkerende lockdowns.

Het volledige rapport komt met de volgende aanbevelingen:

• Er zal een herstel- en investeringsplan nodig zijn om een groot deel van het Kleinbedrijf te behoeden voor verdere marginalisering
• Er is een sterke behoefte aan balansversterking van de Kleinbedrijven. Zet bijvoorbeeld belastingschulden om in achtergestelde leningen, die in tien jaar afbetaald kunnen worden zonder rentevergoeding
• Bijna 60% van de Kleinbedrijf ondernemers kan nauwelijks of niet meer rondkomen. Veel vaker zal het gesprek met de ondernemers gevoerd moeten worden over de levensvatbaarheid van hun bedrijf. Daarin zal ook directe inkomenssteun aan ondernemers ter sprake moetenkomen, evenals begeleiding/omscholing naar de arbeidsmarkt. De MKB Diagnosetool laat zien hoe bedrijven ervoor staan, www.mkbdiagnosetool.nl
• Investeren in verkoopvaardigheden loont. Ondersteun ondernemers actief in het verbeteren van hun acquisitie en verkoopvaardigheden

Over het herstel- en investeringsplan zal ongetwijfeld nagedacht worden in Den-Haag met betrokken partijen, daarnaast is de oproep aan de ondernemer ook duidelijk. Investeer in verkoopvaardigheden! Want hoe deskundiger in de verkoop, hoe hoger de kwartaalomzet en groeiverwachtingen, zo blijkt uit het onderzoek. Tegelijkertijd geeft 30 procent van de ondernemers aan niet goed te zijn in verkopen. Toch iets om over na te denken.

Op het moment van schrijven, liggen de beperkingen door Corona grotendeels weer achter ons. Zelf merk ik dat het sentiment ook is veranderd, het vertrouwen bij ondernemers weer toeneemt en dat voorzichtig aan ook weer plannen gemaakt worden. Ik ben dan ook benieuwd naar de uitkomsten van dit onderzoek over het eerste kwartaal van dit jaar en in hoeverre de situatie in Oekraïne hierin zichtbaar wordt.

Als je dan weer plannen aan het maken bent dan is het onderwerp financiering dan een belangrijk thema. In dit geval is het dan ook interessant de Financieringsmonitor 2021 te noemen.

Financieringsmonitor 2021

De zoektocht van het mkb naar financiering wordt in deze monitor in beeld gebracht met een digitale enquête waarvoor ongeveer 10.000 ondernemingen zijn benaderd en waar ruim 4.900 respondenten aan hebben mee gedaan.

Opvallende punten uit de Financieringsmonitor 2021 (juli 2020-juli 2021) van het CBS:

• Het mkb is minder succesvol in financieringsaanvragen
• Een op de vijf van de mkb- ondernemers ervaart belemmeringen bij het verkrijgen van een financiering
• De sterke groei van non-bancaire financieringen zet door
• In 2021 zijn in totaal 17% minder financieringen verstrekt
• Het belangrijkste financieringsdoel was overbruggen van de Covid-periode (in plaats van financiering van werkkapitaal en voorraden zoals in voorgaande jaren)
• De bank is nog altijd het belangrijkste kanaal om de financieringsbehoefte in te vullen, zo stapt 63% van de ondernemers direct naar de bank om de mogelijkheden te bespreken
• Kans op geslaagde financiering neemt nog meer toe met grootte van het bedrijf

Vorig jaar was het al zo dat de kans op een geslaagde financiering toenam met de grootte van het bedrijf. Dit jaar is dat verschil nog verder uitvergroot. Het midden- en grootbedrijf is succesvoller dan vorig jaar in het aanvragen van financiering. Het micro- en kleinbedrijf heeft juist minder vaak succes. Het percentage succesvolle aanvragen is groter bij niet-bancaire dan bij bancaire financiers

Als PIN Voorschot herkennen wij ook het punt, dat ondernemers vaker als financieringsdoel hadden om de Covid-periode te overbruggen en dat wij in tegenstelling tot de bank ondernemers in de branches horeca, Retail en persoonlijke verzorging wel vaker konden helpen met de invulling van hun financieringsvraagstuk. Ook wanneer het relatief kleine financieringen betrof.

Veel info maar bedenk dat genoemde onderzoeken dynamisch zijn, Volgens ons gaat het uiteindelijk altijd om de blik naar voren, plannen maken en doen. Dat is toch ondernemen?

Wij kijken graag met jou mee, vooruit!

Het volledige rapport kun je HIER downloaden

Geschreven door Dick Ratelband

Partnermanager